สามารถใช้ไฟในพื้นที่ห่างไกล
จุดแข็งนึงของโซล่าเซลล์ off-grid คือสามารถใช้ในพื้นที่ห่างไกลที่ไฟฟ้ายังเข้าไม่ถึงได้ ทุกวันนี้เรายังมีผู้คนมากมายที่มีไฟฟ้าใช้ไม่เพียงพอ หรือพื้นที่ว่างเปล่าที่มีสักยภาพ มีภูมิทัศน์ที่สวยงามแต่ยังไม่ได้มีการใช้ประโยชน์
หรือแม้กระทั่งประเทศเรามีพื้นที่ว่างเปล่ามากมาย แต่ผู้คนกลับไม่มีที่ดินทำกิน เนื่องจากมีความจำเป็นต่างๆ และต้องไปกระจุกตัวกันอยู่ในเมือง ซึ่งมีแต่ที่ดินราคาแพง
วันนี้โลกเราเปลี่ยนไปมากทำให้เราสามารถทำงานที่ไหนก็ได้ การมีไฟฟ้าเข้าถึงได้ทุกที่ด้วยโซล่าเซลล์ off-grid จึงเป็นการเปิดโอกาสให้ทุกๆคนสามารถมีพื้นที่ทำกินที่ราคาไม่สูงจนเกินไปได้
มีความปลอดภัยสูง สามารถทำเองได้
จริงๆแล้ว โซล่าเซลล์ off-grid มีความซับซ้อนกว่าระบบ on-grid นะ แต่ถ้าหากเราได้ลองศึกษาดู เราจะรู้ว่ามันไม่ได้ซับซ้อนอะไรมากมายขนาดนั้น ผมเห็นหลายๆคนไม่ได้มีความรู้พื้นฐานเรื่องไฟฟ้าอะไรตั้งแต่ต้น แต่แค่หาความรู้ แล้วลงมือทำก็สามารถเป็นผู้เชี่ยวชาญคนนึงได้เลย
ซึ่งมันแตกต่างจากระบบโซล่าเซลล์ on-grid หากไม่มีความชำนาญ และทำผิดพลาดอาจเกิดอันตรายถึงชีวิต และส่วนมากในชีวิตประจำวัน เราไม่ได้ไปเกี่ยวข้องกับระบบ on-grid ขนาดนั้น หากเราไม่ได้เป็นผู้ประกอบการที่เสียค่าไฟปีละมากๆ
ก่อนอื่นหากใครอ่านถึงตรงนี้แล้วยัง งงๆ ว่าอะไรคือโซล่าเซลล์ออฟกริด (off-grid) ออนกริด (on-grid) ไฮบริด (hybrid) ผมแนะนำไปดูที่ลิงค์นี้นะ “ความแตกต่างของโซล่าเซลล์ off-grid on-grid hybrid”
สามารถเอาไปทำเป็นระบบ Hybrid ได้
ที่ผมจะสอนทั้งหมดนี้จะเป็นโซล่าเซลล์ off-grid ซะส่วนมาก อย่างที่ผมเล่าให้ฟังในคลิป โซล่าเซลล์ off-grid มันก็กลายเป็น hybrid ได้เช่นกัน หรือที่เค้าเรียกว่า “ระบบ hybrid off grid” หากมีความรู้เพียงพอ แต่เรื่องนั้นเอาไว้ก่อน ถ้าเข้าใจ off-grid ได้ก็เข้าใจระบบอื่นๆได้เช่นกัน
ทำไม่ไม่สอนระบบ on-grid
ส่วนตัวผมยังไม่ค่อยสนใจระบบ on-grid เท่าไหร่ แต่จริงๆผมมีสอนการดูเบื้องต้นใน “Solar Rooftop” ซึ่งจะเน้นว่าผู้ที่อยากติดโซล่าเซลล์บนหลังคาควรดูอะไรบ้าง ส่วนตัวผมคิดว่าระบบ on-grid ไม่ใช่เรื่องที่ควรทำเองนะ ควรให้ผู้ชำนาญทำมากกว่า
อีกอย่างปัจจุบันเรายังไม่ได้ใช้ประโยชน์อะไรกับมันได้มากนัก กำลังการผลิตไฟฟ้าจากการไฟฟ้าของเรายังเพียงพอ การใช้ไฟฟ้าในปัจจุบันก็ไม่ได้เพิ่มสูงขึ้นซักเท่าไหร่ ทำให้ราคาค่าไฟยังค่อนข้างถูก ความคุ้มค่าจึงยังไม่จูงใจคนทั่วไปขนาดนั้น
นอกเสียจากว่าเราเป็นผู้ประกอบการขนาดใหญ่จริงๆ แบบนี้การลดค่าไฟต่อปีค่อนข้างเยอะ อาจะดูน่าสนใจกว่า
หากถามว่าเมื่อไหร่มันจะน่าสนใจ สำหรับผมก็รอจนรถยนต์ไฟฟ้าเต็มบ้านเต็มเมืองนั่นแหละ ระบบ on-grid จะน่าสนใจสำหรับผม เพราะค่าไฟคงจะพุ่งทะยาน และทุกบ้านคงจะต้องหันมาติดโซล่าเซลล์อย่างแน่นอน
การหาช่างค่อนข้างลำบาก
เหตุผลประการแรกคือ เนื่องจากระบบที่เราใช้จริงส่วนมากเป็นระบบขนาดเล็ก การจะหาช่างทำนั้นค่อนข้างลำบาก ถึงหาได้ก็แพงเอามากๆเนื่องจากไม่ค่อยมีคนรับงานกัน ที่สำคัญคือสุดท้ายระบบต้องมีการบำรุงรักษา ทำให้เราหนีไม่พ้นยังไงก็ต้องมาศึกษาเรื่องพวกนี้ด้วยตัวเองอยู่ดี
ไม่สามารถเรียกช่างได้ตลอดเวลา
หากดูแลรักษาไม่เป็น ไม่มีความเข้าใจระบบ ต้องเรียกช่างมาทุกครั้งบางทีอาจไม่ทันเวลา ใช้ไฟอยู่ดีๆ ระบบมีปัญหาไฟฟ้าดับ ช่างไม่สามารถมาได้ทันที และด้วยความที่บ้านส่วนมากที่ติดโซล่าเซลล์ off-grid ไม่ได้เชื่อมต่อการไฟฟ้า
หรือบางทีเราเอาไปใช้ในสถานที่ห่างไกล การที่ไม่มีไฟฟ้าใช้ไปอีกแค่วันสองวัน หรือตลอดทั้งทริปของเรา เป็นเรื่องที่เราไม่อยากให้เกิด
ลดค่าใช้จ่าย
แน่นอนว่านอกเหนือจากนั้น การจะเรียกช่างมาแต่ละครั้งก็มักมีค่าใช้จ่ายทำให้ค่าใช้จ่ายของระบบสูงขึ้นไปอีก ซึ่งผมเชื่อว่าหลายคนที่สนใจทำระบบโซล่าเซลล์เอง คงไม่ได้อยากจะเสียเงินมากมายไปกับระบบพวกนี้ เอาเป็นว่าคนส่วนมากขอแค่ใช้งานได้ดี มีความปลอดภัยก็น่าจะเพียงพอ
เนื้อหามีอะไรบ้าง
ในส่วนระบบ off-grid จะเป็นระบบที่เราสามารถเอาไปใช้ประโยชน์ได้จริงๆ เพราะจุดแข็งของโซล่าเซลล์คือ มันอยู่ที่ไหนก็ได้ ห่างไกลความเจริญแค่ไหนก็ได้ มันมีประโยชน์กว่าแค่การลดค่าไฟ
แต่ผมเห็นบางคำถามจากมือใหม่ ผมเชื่อว่ายังมีคนอีกเยอะที่ยังไม่เข้าใจหลักการพื้นฐาน บางคนพื้นฐานไม่แน่น ซึ่งอาจจะทำให้เกิดอันตราย หรืออาจทำให้อุปกรณ์เสียหายต้องเสียเงินลองผิดลองถูก ผมจึงทำเนื้อหาพื้นฐานออกเป็น 10 บทด้วยกัน โดยจะมี
ความรู้ทั้ง 10 บท เป็นความรู้ที่จำเป็นต้องต้องมีก่อนการเริ่มทำระบบโซล่าเซลล์ โดยเฉพาะบทที่ 5 “อุปกรณ์หลัก ในระบบโซล่าเซลล์” แม้แต่คนที่พอต่อวงจรไฟฟ้าเป็น แต่ระบบไฟบ้านกับระบบโซล่าเซลล์ อาจจะมีความแตกต่างกันบางจุด
ลงมือทำจริง
ทีนี้พอเราเรียนจบทั้ง 10 บทแล้ว ผมแนะนำให้เราลองลงมือทำจริง โดยเริ่มต้นจากระบบขนาดเล็กที่ผมทำแบบวงจรไว้ให้ เช่น “ระบบ 12V 30Ah สำหรับใช้ไฟ LED” ลองทำความเข้าใจระบบนี้ ลงมือทำต่อจริงๆให้มีไฟออกมาให้ได้
พอเราทำระบบขนาดเล็กได้ เราจะเข้าใจระบบโดยรวมมากขึ้น ทีนี้ระบบอื่นๆก็จะไม่ได้ยาก หลักคิดคล้ายเดิม แต่มีขนาดอุปกรณ์ที่แตกต่างกัน
พอเริ่มมีความชำนาญมากขึ้นลองไปดูคลิปอื่นๆดู ผมจะมีรีวิวทดลองระบบ ทดลองอุปกรณ์ต่างๆให้ดู เพื่อเอาไปประยุกต์ใช้ต่อได้
หลายคนที่ผมเห็นสามารถนำสิ่งเหล่านี้ไปทำเป็นอาชีพเสริมได้ ไปรับจ้างต่อระบบซึ่งผมยังเห็นมีความต้องการของผู้ใช้อยู่มากจริงๆ สามารถนำไปต่อระบบเพื่อใช้จริงได้ ยังไงก็ถ้าสำเร็จแล้วก็อย่าลืมเอามาโพสโชว์กันในกรุ๊ป “โซล่าเซลล์ off-grid สำหรับมือใหม่“นะ
อุปกรณ์ต่างๆ
ในหน้าแบบวงจรผมใส่ลิงค์หน้าอุปกรณ์ไว้ให้ทั้งหมด ว่าต้องซื้อจากที่ไหนบ้าง ขนาดเท่าไหร่ ซึ่งผมไม่ได้เกี่ยวข้องอะไรกับร้านค้าครับ แค่ผมเคยสั่งของจากร้านเหล่านี้มา
หากเจอร้านที่ถูกกว่าก็ซื้อได้เลยนะ แต่ต้องระวังซื้อผิดประเภทด้วย เพราะของบางอย่างมันมีรายละเอียดค่อนข้างเยอะ
สรุป
ผมสร้างซีรีย์ “Solar DIY” สำหรับมือใหม่ ที่ต้องการต่อทำโซล่าเซลล์ off-grid หรือแม้จะเป็นมือเก๋าแล้วก็ยังดูได้นะ ยังมีรีวิวอุปกรณ์ต่างๆให้ดูกันครับ
