ประเภท Hybrid Inverter
Hybrid Inverter เป็นระบบที่คน งง มากที่สุด เนื่องจากมันมีระบบที่ทับซ้อนกัน ซึ่งผมเคยทำคลิปเรื่อง “ประเภทของ Hybrid Inverter” ไปแล้วใครขี้เกียจอ่านไปดูในคลิปได้เลยนะครับ
หลักๆระบบ Hybrid มันจะมีเป็น Hybrid on/off-grid และ Hybrid off-grid ความต่างคือ อันแรกสามารถที่จะเชื่อมกับไฟบ้านได้ สามารถจ่ายไฟย้อนกลับได้ ในขณะที่ Hybrid off-grid มันเหมือนเป็นระบบ Off-grid แต่มีชาร์จเจอร์พ่วงเข้ามาด้วย
แต่ทั้งสองระบบจะมีความเหมือนกันคือ เราจะต้องทำการแยกโหลดที่เราต้องการจะใช้ในกรณีที่ไฟดับ ให้พูดง่ายๆก็คือ พอไฟดับ ถึงจะเป็น Hybrid on/off-grid เราก็ไม่ได้สามารถใช้ไฟกับทั้งบ้านตอนไฟดับได้อยู่ดีนะ เพราะส่วนของระบบ on-grid จะถูกตัดโดยอัตโนมัติ
ข้อดีของระบบ Hybrid
แล้วทีนี้ถามว่า ทำไมหลายคนยังใช้กันถึงแม้ว่าพวกเราจะรู้ว่ามันไม่ได้มีประโยชน์มากมายนัก สำหรับผมมันมีประโยชน์แค่การสำรองไฟตอนไฟดับ แต่หากจะใช้แค่นั้น จริงๆไม่ต้องใช้ Hybrid on/off-grid ก็ได้ เราติด On-grid 1 ชุด แล้วก็ติด Off-grid อีก 1 ชุด บวกกับ ATS แค่นี้เราก็ได้ทั้งการลดค่าไฟ และการสำรองไฟแล้วครับ
สำหรับระบบ Hybrid on/off-grid นี่ผมไม่สนับสนุนให้ใช้เลย เพราะราคาแพงมากๆ รวมถึงมันต้องของอนุญาตการไฟฟ้า ดังนั้นตัวเลือก Inverter มีน้อยมากๆ มันจะมีแค่ Huawei Sun2000 ที่ขออนุญาตได้ทั้ง PEA และ MEA แต่ก็ต้องแลกกับการซื้ออุปกรณ์เพิ่ม และต้องใช้แบตที่ทาง Huawei กำหนดเท่านั้น ซึ่งรวมทั้งสองอย่างราคาแพงมากก….
อีกยี่ห้อนึงที่ขออนุญาตได้คือ Growatt ตามลิงค์ที่ผมแปะไว้ แต่จะขอได้กับทาง PEA อย่างเดียว จะขอกับทาง MEA ไม่ได้ แต่ข้อดีของตัวนี้คือใช้แบต Low volt ได้ และไม่ได้มีการกำหนดยี่ห้อแบต ผมเดาว่าน่าจะมี Control ในตัว ราคามันถึงได้แพงขนาดนั้น
ส่วนของระบบ Hybrid off-grid ข้อดีของมันคือมัน “ง่าย” ครับ ปกติเราติดระบบ off-grid เราต้องนั่งต่อสาย หาเครื่องชาร์จที่เหมาะสม แต่ Hybrid off-grid มันเหมือนกับระบบ All-in-One คือรวมทุกอย่างแค่เสียบปลั๊กตามคู่มือแล้วก็ใช้ได้เลย เหมาะกับคนที่ไม่อยากประกอบระบบอะไรมาก แต่ยังไงก็ตามผมแนะนำว่าควร คำนวณ และดูสเป็คเป็นพอประมาณ เราจะได้ดูได้ว่าอันไหนมันเหมาะกับบ้านเรา
เลือก Hybrid Inverter ยังไง
การเลือก hybrid Inverter จะมีลักษณะคล้ายๆกับการคำนวณระบบ off-grid ครับ คือเราต้องเลือกจากการใช้ไฟฟ้าของบ้านเราเป็นหลัก ว่าใช้กำลังไฟสูงสุดเท่าไหร่ มีเครื่องใช้ไฟฟ้าประเภทมอเตอร์ที่มีการกระชากไฟสูงๆหรือเปล่า ถ้าเราจะใช้กับทั้งบ้าน แล้วมีการใช้ไฟสูงๆ แค่ 1 นาที แบบนี้เราก็ต้องเลือก Inverter ที่ครอบคลุมการใช้ไฟนั้นๆด้วย
ส่วนมากที่ต้องดู มันจะเหมือนกับระบบ off-grid เลย คือดูว่า solar charge controller ที่อยู่ใน hybrid inverter มันเป็นขนาดที่เหมาะสมหรือเปล่า ซึ่งปกติมันจะเขียนบอกว่า hybrid inverter ตัวนี้กี่ A ก็ว่ากันไป เช่น 50A 80A ซึ่งวิธีการหาก็เหมือนกับการหา solar charge controller ในระบบ off-grid
เรื่องแบตเราก็ต้องคำนวณเช่นกัน คำนวณเหมือนในคลิปการคำนวณระบบ off-grid เลยครับ แต่หากใครไม่อยากคำนวณ อยากจะใช้แบต 100A หรือ 200A แต่ก็ไม่อยากจะให้ ATS สลับไปใช้ไฟบ้าน เราต้องเช็คด้วยว่าสเป็คชาร์จเจอร์ในตัว Hybrid inverter ของเรามันกี่ Amp กี่ Watt ดูว่าพอกำการใช้ไฟต่อเนื่องของเราหรือเปล่า ถ้าเพียงพอมันก็จะไม่สลับไปใช้ไฟบ้านครับ
แต่ผมเข้าใจว่าคนส่วนมากที่อยากติดระบบนี้คืออยากลดค่าไฟ แต่ไม่อยากขออนุญาตมั่ง แต่ก็ไม่อยากยุ่งยากมานั่งคำนวณด้วย ใช่หรือเปล่า ดังนั้นถ้าใครจะติดระบบนี้แบบไม่คิดมากก็ติดไปได้เลย ใช้แบต 100-200Ah แล้วติด ATS ถ้าไฟไม่พอก็ปล่อยมันสลับไฟบ้านไป แบบนี้ก็ทำได้เช่นกันครับ
สรุป
หลักๆ Hybrid inverter จะมี Hybrid off-grid กับ Hybrid on/off-grid ความแตกต่างคือจ่ายกลับการไฟฟ้าได้หรือไม่ ซึ่งข้อดีของระบบ Hybrid on/off-grid คือระบบเดียวใช้ไฟโซล่าร์ก็ได้ ใช้ไฟบ้านก็ได้ แต่จุดอ่อนคือราคาแพง
ส่วนระบบ Hybrid off-grid ข้อดีของมันคือง่าย แค่เสียบๆปลั๊กก็ใช้ได้แล้ว และไม่ต้องขออนุญาต แต่หากต้องการจะให้ระบบใช้ไฟจากโซล่าเซลล์เป็นหลักควรคำนวณอย่างถูกต้อง แต่หากใครไม่ได้สนใจมากก็ติดระบบขนาดไหนก็ได้ แล้วติด ATS เอา ก็อาจจะมีสลับไฟไปมาบ้าง แต่ก็ใช้ได้เหมือนกัน สำหรับคนที่ต้องการเน้นความง่ายครับ