การติดตั้งโซล่าเซลล์ ยุ่งยากหรือเปล่า
การติดตั้งโซล่าเซลล์บนหลังคาไม่ได้มีความซับซ้อนอะไรเลยครับ ตัวระบบเองง่ายกว่าโซล่าเซลล์ off-grid อีก
ความยากมันอยู่ที่การใช้อุปกรณ์เพื่อความปลอดภัยในการปีนหลังคาขึ้นไปติดตั้งมากกว่า รวมถึงการเชื่อมเข้ากับสายส่งไฟฟ้า ที่จริงๆไม่ได้ซับซ้อน แต่มีความอันตรายสูง ควรมีความรู้ความเข้าใจในการติดตั้ง ดังนั้นในการติดตั้งโซล่าเซลล์ on-grid เราไม่ควรทำด้วยตัวเองนะ ควรหาช่างมาทำ แต่เราต้องดูจุดที่สำคัญๆครับ
ใช้ common sense เป็นหลัก
สำหรับคนที่จะไปจ้างผู้รับเหมาติดตั้งโซล่าเซลล์ เราไม่จำเป็นต้องรู้อะไรลึกซึ้งมากมาย รู้แค่เพียงหลักการบางอย่างที่สำคัญเหมือนกับการที่เราต้องการจะสร้างบ้านซักหลัง
เราไม่จำเป็นต้องรู้วิธีการตั้งเสา เราไม่จำเป็นต้องรู้อัตราส่วนการผสมปูน แต่หลักๆจะเป็นการใช้ common sense เป็นหลัก เช่น ตั้งเสาเป็นมั้ย หลักการเบื้องต้นในการผสมปูนที่ดี เป็นต้น
พื้นฐานที่ควรรู้ ก่อนการติดตั้งโซล่าเซลล์
แต่เราอาจจะเป็นต้องรู้พื้นฐานบ้าง เช่น
หากเรามีความเข้าใจพื้นฐานต่างๆเหล่านี้แล้ว เราจะสามารถตัดสินใจได้ว่าบ้านเราควรติด หรือไม่ควรติดโซล่าเซลล์ครับ
สาเหตุหลักที่ทำให้ติดตั้งโซล่าเซลล์ ไม่คุ้มค่า
คนส่วนมากเริ่มต้นจากการไปถามผู้ติดตั้งเลยว่าติดเท่าไหร่ดี พอผู้รับเหมาบอกมาก็ติดตามที่เค้าบอก สุดท้ายผลิตไฟเกินการใช้ไฟของบ้านเรา ซึ่งมีทางเลือกให้ 2 ทางคือ ปล่อยทิ้ง กับขายให้การไฟฟ้า ซึ่งไม่ว่าจะเป็นแบบไหน เรียกว่าทำให้ระยะเวลาคืนทุนของระบบช้าลงทั้งนั้น
ติดตั้งโซล่าเซลล์ แบบขายไฟไม่ได้
แบบแรกการปล่อยทิ้งไปเลยเนี่ยแหละที่เป็นปัญหาที่คนชอบบ่นว่า “ลองติดโซล่าเซลล์แล้วไม่คุ้มเอาซะเลย” เพราะเข้าใจว่ามันผลิตแล้วเก็บไว้ใช้เมื่อไหร่ก็ได้
คนส่วนมากติดโซล่าเซลล์บนหลังคาบ้าน แต่ติดแล้วไม่มีคนอยู่บ้าน เพราะออกไปทำงานตอนกลางวัน กลับตอนกลางคืน ไฟที่ผลิตได้ก็ถูกปล่อยทิ้งไปเปล่าๆ และไม่ได้มีการแจ้งขออนุญาตขายไฟ แบบนี้ก็ทำอะไรไม่ได้ครับ
ผมแนะนำให้ดูคลิปในบทความ “3 ข้อที่ควรดูก่อนตัดสินใจ ติดตั้งโซล่าเซลล์บนหลังคา”
ติดตั้งโซล่าเซลล์ แบบขายไฟได้
แบบที่สองคือการขายกลับให้การไฟฟ้า ทีนี้จะขายกลับได้เราต้องขออนุญาตอย่างถูกต้องด้วย ซึ่งมันจะติดปัญหาตรงที่ คนส่วนมากทำสเกลเล็กๆอย่างหลังคาบ้าน 5-10 kW เค้าไม่ค่อยขออนุญาตกัน
ต้องยื่นขออนุญาตทั้ง การไฟฟ้า, คณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน, ท้องถิ่น และต้องให้วิศวกรโยธารับรองว่าระบบไม่เกิน 160 ตารางเมตร และไม่เกิน 5kW สำหรับ 1 เฟส และ 10kW สำหรับ 3 เฟส
ซึ่งปัจจุบันถึงแม้จะมี One Stop Service แต่ช่างหลายคนบอกว่าใช้จริงไม่ค่อยได้ สุดท้ายต้องวิ่งเดินเรื่องเองอยู่ดี ใครอยากขั้นตอนการขออนุญาตแบบละเอียด “ขั้นตอนการขออนุญาตติดตั้งโซล่าเซลล์บนหลังคา”
แต่ที่สำคัญการจะขออนุญาตก็มีค่าใช้จ่ายทั้งเรื่องแบบ ทั้งเรื่องคน การเปลี่ยนมิเตอร์ต่างๆนาๆ เรียกว่า ระบบอย่าง 5kW ราคา 150,000 บาท แต่ผู้ติดตั้งคิดค่าขออนุญาตอีก 30,000 -50,000 บาท ใครจะไปขอกัน ส่วนตัวก็ยังคาดหวังให้มีความชัดเจน และปรับปรุงในส่วนนี้กันต่อไป
หากยากทราบราคาติดตั้งที่ผมเจอมาแบบมีบวกนู่นบวกนี่ ลองไปดูบทความ “ราคาติดตั้งโซล่าเซลล์ 5kW 10kW อัพเดท 2021” นะครับ
ติดตั้งโซล่าเซลล์ คุ้มค่าหรือยัง
คำตอบสั้นๆคือมันคุ้มแล้วนะ คุ้มจริงๆไม่ได้โกหก อย่างการติดโซล่าเซลล์สำหรับบ้านทั่วไปสามารถคืนทุนได้ภายใน 7-12 ปี
ในขณะที่การติดตั้งโซล่าเซลล์บนหลังคาโรงงานสามารถคืนทุนได้ภายใน 4-5 ปีแล้วจริงๆ แต่การคืนทุนแบบเร็วมันมีข้อแม้หลายอย่าง ถ้าให้พูดง่ายๆคือระบบต้องดี การติดตั้งต้องถูกต้องครับ จะรู้ได้ยังไงว่าระบบที่ดี คืนทุนได้เร็วเป็นยังไง ไปดูรายละเอียดที่ “วิธีการคำนวณจุดคุ้มทุนโซล่าเซลล์”
ดูอย่างไรว่า โซล่าเซลล์ขนาดไหนที่เหมาะกับบ้านเรา
กลับมาที่คำถามจากเมื่อกี้คือ “เราควรใช้ระบบขนาดเท่าไหร่” ซึ่งปริมาณการใช้ไฟของเราจะบอกทุกอย่าง
สำหรับระบบโซล่าเซลล์ขนาดใหญ่ (โรงงาน)
ตัวเลขที่ผมให้เป็นตัวเลขโดยประมาณเท่านั้นนะครับ เผื่อใครอยากคิดเร็วๆ ผมให้ตัวเลขไว้แบบนี้ หากโรงงานของใครมีค่าไฟประมาณ 1 ล้านบาทต่อเดือน น่าจะสามารถติดได้ถึง 1 MW แต่ต้องเป็นโรงงานที่ทำงานตอนกะกลางวันนะ
หากต้องการดูละเอียดหน่อยเพื่อไปคุยกับผู้ติดตั้งให้ลองทำความเข้าใจบทความนี้ก่อน “การประมาณขนาดการติดตั้งโซล่าเซลล์ โรงงาน”
สำหรับระบบโซล่าเซลล์ขนาดเล็ก อย่างบ้านเรือน
สำหรับติดโซล่าเซลล์ขนาดเล็ก บนหลังคาบ้าน ผมแนะนำให้ดูอย่างแรกเลยคือ เรามีการใช้ไฟตอนกลางวันหรือเปล่า เช่น มีคนอยู่บ้านมั้ย มีการใช้บ้านเป็นออฟฟิศหรือเปล่า ถ้าไม่มีผมคิดว่าให้ยังไม่ต้องติดจนกว่าจะมีนโยบายรัฐที่สนับสนุนมากกว่านี้
ส่วนใครมีการใช้ไฟตอนกลางวันอย่างที่ว่า ค่าไฟอย่างต่ำๆประมาณ 6-7 พันบาท จะสามารถติดได้ประมาณ 5kW โดยก่อนเรียกผู้ติดตั้งมาประมาณขนาดติดตั้ง ผมแนะนำให้หาขนาดการติดตั้งที่เหมาะสมคร่าวก่อนคุยนะ โดยการวัดมิเตอร์ 3 วัน 5 เวลานะ ดูวิธีได้ที่ “วิธีประมาณขนาดการติดตั้งโซล่าเซลล์ ระบบออนกริด”
ติดตั้งโซล่าเซลล์ ราคาเท่าไหร่
ปกติราคาจะอยู่ราวๆ 25-35 บาท/Wp เช่น ติดตั้ง 5 kW หรือ 5,000W ราคาจะอยู่ราวๆ 5,000W x 30 บาท/Wp = 150,000 บาท
แต่จะมีเงื่อนไขอื่นๆอีกเยอะ เช่น ยี่ห้อของอุปกรณ์ ระบบ1 เฟสหรือ 3 เฟส ต้องขออนุญาตหรือไม่ รายละเอียดไปดูที่ลิงค์ “ราคาติดตั้งโซล่าเซลล์ ออนกริด บนหลังคา”
สรุปติดตั้งดีหรือเปล่า
คำถามสุดท้ายคือ ติดโซล่าเซลล์ดีหรือเปล่า เป็นคำถามสั้นๆที่ตอบยาก ถ้าให้ตอบสั้นๆก็คือ ถ้ามันคุ้มก็ดีนะ จะดูว่าคุ้มไม่คุ้มก็กลับไปอ่านด้านบนนะ ถ้าทำทุกอย่างถูกต้อง ผมว่าดีเลยแหละ
แต่สำหรับระบบ on grid หากเป็นเงื่อนไขจากทางภาครัฐแบบในปัจจุบัน ผมแนะนำให้ทำระบบที่ใหญ่หน่อยเช่น 5kW ขึ้นไป เพราะยิ่งระบบเล็ก ราคาติดตั้งต่อหน่วยจะยิ่งแพง แล้วไหนเราจะต้องมาเสียเวลาดูแลระบบอีก ซึ่งอาจจะไม่ได้มากอะไร แต่มันเป็นการเพิ่มภาระให้ตัวเราเอง หากใครไม่ซีเรียสก็ติดได้ครับ
สรุปคร่าวๆคือ ผมให้รายละเอียดคำถามที่พบบ่อยไว้ในบทความนี้นะ ส่วนใครที่อยากจะติดโซล่าเซลล์ อยากศึกษาในรายละเอียดก็ไปดูบทความ ดูคลิปย่อยๆที่ผมทำไว้ครับ
